В вашем браузере отключен javascript, а для полноценного просмотра сайта он очень нужен. Включите javascpipt в вашем браузере, пожалуйста.

Главная » Информация » Спасательная станция Мядель

Спасательная станция Мядель

Согласно Решению Миноблисполкома № 97 от 28.09.1998, которое именуется "Об открытии и строительстве спасательных станции и постов" было принято решение выделить средства на корректировку проекта Мядельского спасательного поста на озере Мястро, а также проектирование новых зданий спасательной станции "Нарочь". Проектировало и строило указанные объекты Управление капитального строительства Мядельского райисполкома.

В настоящее время спасательная станция помимо своей основной обязанности - спасать на воде, активно проводит соревнования спасателей на воде, предоставляет отдыхающим услуги по прокату лодок и катамаранов.

Спасательная станция

Населенные пункты

Студеница

Студеница - деревня в Слободском сельсовете. В 1868 г. деревня Мядельской волости Вилейского уезда Виленской губернии, 21 двор, 314 жителей. В 1904 г. деревня, 316 жителей, в 1908 г. - 47 дворов, 322 жителя. В 1921 г. в Мядельской гмине Дуниловичского (с 1925 г. Поставский) уезда Виленского воеводства, 49 дворов, 259 жителей. С 12.10.1940 г. в Некасецком сельсовете Мядельского района Вилейской, с 20.09.1944 г. Молодечненской областей, с 16.07.1954 г. в Мядельском, с 15.11.1957 г. в Дягильском сельсоветах, с 20.01.1960 г. в Минской области. В 1948 г. в селе создан колхоз имени Чапаева, открыт магазин. С 1961 деревня в составе колхоза имени Суворова (центр - деревня Дягили), с 30.06.1992 г. - в подсобном хозяйстве "Дягили" Минского моторного завода. В 1960 г. 153 жители. На 01.01.1997 г. 34 двора, 70 жителей. Расположен магазин.

Посмотреть деревню Студеница на карте Мядельского района.

Достопримечательности

Усадьба Хоминских в Комарово

(yams-select:91)(lang:91:ru)

Старинная усадьба в деревне Комарово в Мядельском районе вначале была владением рода Хоминских, однако во 2-й половине 19 века она стала владением графа Старжинского, у которого родовое поместье находилось в Польше, под Варшавой. В Комарове же новый хозяин решил переделать усадьбу на собственный вкус.

Внешний вид усадьбы в Комарово

На огромной территории в 20 гектар находились хозяйский дом, 2 флигеля, въездная рама, различные хозпостройки, а также чудесный парк с двумя прудами. В наше время данная усадьба - это яркий пример парково-усадебной архитектуры второй половины 19 века. Она является одной из самых древних среди белорусских родовых усадеб прошлого. Просто огромную территорию занимают различные парковые композиции с огромным количеством прудов, каналов, они создают волшебное природное окружение.

Дом, построенный в виде буквы П и имеющий всего 1 этаж, является примером как бы возрождения культуры барокко и классицизма спустя некоторое время после эпохи их расцвета. При оформлении мансарды дома был использован картуш с графской короной, окруженный растительным орнаментом.

Оформление мансарды усадьбы в Комарове

Оконные проемы в стенах дом расположены не симметрично, сами окна находятся в рамах с интересным профилем, который имитирует наличник из дерева. Во внутренний двор выходят большие арочные окна. В дом со стороны парка ведет дополнительный вход, который можно узнать по террасе на бутовом фундаменте. Каменный пол и 4 мощные столба из бетона удерживают красивую кованую решетку. Напротив решетки в самом парке есть выступ наподобие террасы, который также использовался как смотровая площадка или ж как место для беседки, из которой открывался чудесный вид на парк.

Напротив партера размещаются 2 массивные прямоугольные по форме здания из кирпича, оштукатуренные, они были построены в 20-х годах 20 столетия. Одно здание было официной, во второй была конюшня. К самому партеру ведет довольно широкая, порядка 12 метров парковая аллея из кленов.

С аллеи открывался живописный вид на оранжерею, которая была возведена в самом высоком месте террасы, а также на хозяйский дом и флигеля. Аллея была усажена не кленами, а специально завезенными канадскими видами тополя "Marilandica" вперемешку с гибридом двух видов тополей: лавролистного и тополя черного. В южной части центральной аллеи находится весьма живописная часть парка, заканчивающаяся большими водоемами, которые разделяет дамба, в давние времена тут была мельница.

В настоящее время на территории бывшей усадьбы размещается сельскохозяйственный лицей, чуть в стороне - Центр развития предпринимательства на селе "Комарово", основной задачей которого является - развитие агротуризма в курортной зоне озера Нарочь и популяризация культурного и исторического наследия Нарочанского края.

К сожалению, усадебно-парковый комплекс лишь частично сохранился до наших дней. Путешествие в деревню Комарово сейчас очень часто включается во многие туристические программы, которые предлагают не только туризм, но и отдых в нашей стране.

(lang:91:be)

Старадаўняя сядзіба ў вёсцы Камарова у Мядзельскім раёне спачатку была валоданнем роду Хамінскіх, аднак у 2-й палове 19 стагоддзя яна стала валоданнем графа Старжынскіх, у якога радавы маёнтак знаходзіўся ў Польшчы, пад Варшавай. У Камарова ж новы гаспадар вырашыў перарабіць сядзібу на ўласны густ.

Знешні выгляд сядзібы ў Камарова

На велізарнай тэрыторыі ў 20 гектараў знаходзіліся гаспадарскі дом, 2 флігеля, ўязная рама, розныя гаспадарчыя пабудовы, а таксама цудоўны парк з двума сажалкамі. У наш час дадзеная сядзіба - гэта яркі прыклад паркава-сядзібнай архітэктуры другой паловы 19 стагоддзя. Яна з'яўляецца адной з самых старажытных сярод беларускіх родавых сядзібаў мінулага. Проста велізарную тэрыторыю займаюць розныя паркавыя кампазіцыі з вялікай колькасцю сажалак, каналаў, яны ствараюць чароўнае прыроднае асяроддзе.

Дом, пабудаваны ў выглядзе літары П і які мае ўсяго 1 паверх, з'яўляецца прыкладам як бы адраджэння культуры барока і класіцызму праз некаторы час пасля эпохі іх росквіту. Пры афармленні мансарды дома быў выкарыстаны картуш з графскай каронай, акружаны раслінным арнаментам.

Оформление мансарды усадьбы в Комарове

Аконныя праёмы ў сценах дома размешчаны не сіметрычна, самі вокны знаходзяцца ў рамах з цікавым профілем, які імітуе ліштва з дрэва. Ва ўнутраны двор выходзяць вялікія арачныя вокны. У дом з боку парка вядзе дадатковы ўваход, пра які можна даведацца па тэрасе на бутавым падмурку. Каменны падлог і 4 магутныя слупы з бетону утрымліваюць прыгожую каваную рашотку. Насупрать рашоткі ў самім парку ёсць выступ накшталт тэрасы, які таксама выкарыстоўваўся як назіральная пляцоўка або ж як месца для альтанкі, з якой адкрываўся цудоўны від на парк.

Насупраць партэра размяшчаюцца 2 масіўныя прастакутныя па форме будынкі з цэглы, абтынкаваныя, яны былі пабудаваныя ў 20-х гадах 20 стагоддзя. Адзін будынак быў афіцына, у другім была стайня. Да самога партэра вядзе даволі шырокая, каля 12 метраў паркавая алея з клёнаў.

З алеі адкрываўся маляўнічы від на аранжарэю, якая была ўзведзена ў самым высокім месцы тэрасы, а таксама на гаспадарскі дом і флігелі. Алея была пасаджаны не клёнамі, а адмыслова завезенымі канадскімі відамі таполі "Marilandica» ўперамешку з гібрыдам двух відаў таполяў: лаўралістнай і таполі чорнай. У паўднёвай частцы цэнтральнай алеі знаходзіцца вельмі маляўнічая частка парку, якая сканчаецца вялікімі вадаёмамі, якія падзяляе дамба, у даўнія часы тут быў млын.

У цяперашні час на тэрыторыі былой сядзібы размяшчаецца сельскагаспадарчы ліцэй, трохі ў баку - Цэнтр развіцця прадпрымальніцтва ў вёсцы "Камарова", асноўнай задачай якога з'яўляецца - развіццё агратурызму ў курортнай зоне возера Нарач і папулярызацыя культурнай і гістарычнай спадчыны Нарачанскага краю.

На жаль, сядзібна-паркавы комплекс толькі часткова захаваўся да нашых дзён. Падарожжа ў вёску Камарова цяпер вельмі часта ўключаецца ў многія турыстычныя праграмы, якія прапануюць не толькі турызм, але і адпачынак у нашай краіне.

(/yams-select

Усадьба Хоминских в Ольшево

(yams-select:98)(lang:98:ru)

В Мядельском районе, а точнее, на его северо-западе находится интересная деревня с названием Ольшево, лишь несколько километров отделяют ее от природного заказника "Голубые озера". Деревня интересна тем, что в ней сохранились руины старинной усадьбы рода Хоминских 18-19 века. Как и в большинстве случаев, от древней усадьбы осталась лишь малая часть: частично хозяйский дом 1881-1893 годов постройки и постройки бывших конюшен.

Постройки бывших конюшен в деревне Ольшево

В 80-90 годы прошлого века усадебный дом было решено перестроить в профилакторий и это дело получило финансирование какого-то бизнесмена, однако совсем скоро деньги закончились и стройка была остановлена, дом остался частично разобран.

Частично сохранившийся усадебный дом в Ольшево

Свое окончательное формирование усадьба в деревне Ольшево получила при князьях Хоминских, которые в свое время занимали высшие административные и военные должности. Хоминские очень много трудились, что позволили им превратить Ольшево в самое передовое в техническом плане хозяйство. В нем работали два завода: известняковый и кирпичный, а также смолокурни, пекарни, электростанция, мельницы и многое другого. Этот известный шляхетский род известен тем, что его представители были весьма трудолюбивые и разносторонние люди.

Древняя усадьба Хоминских в деревне Ольшево

Кроме всего прочего они занимались и литературными трудами, а именно, написанием од и стихов, исторических очерков и публицистических статей, вели дневники, переводили мировую классику на польский язык. Известно также, что в библиотеке Хоминских хранилась известная специалистам древняя рукопись середины 16 века под названием "Ольшевская". В этом уникальном документе собраны польские переводы важных исторических документов, которые были созданы на древне белорусском языке, среди которых Статут ВКЛ 1529 года, "Хроника Великого княжества Литовского и Жемойтского". Эта рукопись, памятник белорусско-литовской письменности эпохи Ренессанса в наше время хранится в Национальной библиотеке в Варшаве.

Хоминские оставили о себе память на века, которая живет и по сей день в их усадьбе, формировалась она почти целое столетие: с конца 18 до второй половины 19 века. Несмотря на то, что сам усадебный дом не сохранился, парк при усадьбе является памятником садово-паркового искусства Беларуси. Вначале он создавался как террасный, но после был преобразован в пейзажный, хотя все 5 террас хорошо и сегодня прочитываются. Частично в парке даже сохранился и лабиринт, который очень характерен для парков эпохи барокко. В наше время парк, усаженный липами, тополями и кленами, зарос и одичал, однако от этого он лишь приобрел особенную романтичность.

(lang:98:be)

У Мядзельскім раёне, а дакладней, на яго паўночным захадзе знаходзіцца цікавая вёска з назвай Альшэва, толькі некалькі кіламетраў аддзяляюць яе ад прыроднага заказніка "Блакітныя азёры". Вёска цікавая тым, што ў ёй захаваліся руіны старадаўняй сядзібы роду Хамінскіх 18-19 стагоддзя. Як і ў большасці выпадкаў, ад старажытнай сядзібы засталася толькі малая частка: часткова гаспадарскі дом 1881-1893 гадоў пабудовы і пабудовы былых стайняў.

Пабудовы былых стайняў ў вёсцы Альшэва

У 80-90 гады мінулага стагоддзя сядзібны дом было вырашана перабудаваць у прафілакторый і гэта справа атрымала фінансаванне нейкага бізнесмена, аднак зусім хутка грошы скончыліся і будоўля была спыненая, дом застаўся часткова разабраны.

Часткова захаваўся сядзібны дом у Альшэва

Сваё канчатковае фарміраванне сядзіба ў вёсцы Альшэва атрымала пры князях Хамінскіх, якія ў свой час займалі вышэйшыя адміністрацыйныя і вайсковыя пасады. Хамінскія вельмі шмат працавалі, што дазволіла ім ператварыць Альшэва ў самае перадавое ў тэхнічным плане гаспадарку. У ім працавалі два заводы: вапняковы і цагляны, а таксама смалакурні, пякарні, электрастанцыя, млыны і шмат чаго іншага. Гэты вядомы шляхецкі род вядомы тым, што яго прадстаўнікі былі вельмі працавітыя і рознабаковыя людзі.

Старажытная сядзіба Хамінскіх ў вёсцы Альшэва

Акрамя ўсяго іншага яны займаліся і літаратурнымі працамі, а менавіта, напісаннем од і вершаў, гістарычных нарысаў і публіцыстычных артыкулаў, вялі дзённікі, перакладалі сусветную класіку на польскую мову. Вядома таксама, што ў бібліятэцы Хамінскіх захоўвалася вядомая спецыялістам старажытная рукапіс сярэдзіны 16 стагоддзя пад назвай "Альшэўская". У гэтым унікальным дакуменце сабраны польскія пераклады важных гістарычных дакументаў, якія былі створаны на старажытнай беларускай мове, сярод якіх Статут ВКЛ 1529, "Хроніка Вялікага княства Літоўскага і Жамойцкага". Гэтая рукапіс, помнік беларуска-літоўскай пісьменства эпохі Рэнесансу ў наш час захоўваецца ў Нацыянальнай бібліятэцы ў Варшаве.

Хамінскія пакінулі аб сабе памяць на стагоддзі, якая жыве і па сённяшні дзень у іх сядзібе, фарміравалася яна амаль цэлае стагоддзе: з канца 18 да другой паловы 19 стагоддзя. Нягледзячы на тое, што сам сядзібны дом не захаваўся, парк пры сядзібе з'яўляецца помнікам садова-паркавага мастацтва Беларусі. Спачатку ён ствараўся як тэррасны, але пасля быў ператвораны ў пейзажны, хоць усе 5 тэрас добра і сёння прачытваюцца. Часткова ў парку нават захаваўся і лабірынт, які вельмі характэрны для паркаў эпохі барока. У наш час парк, засаджаны ліпамі, таполямі і клёнамі, зарос і здзічэў, аднак ад гэтага ён толькі набыў асаблівую рамантычнасць.

(/yams-select

Троицкий костел в деревне Засвирь

(yams-select:105)(lang:105:ru)

По обе стороны от озера Свирь в Мядельском районе расположены два поселка - одноименный с озером Свирь и Засвирь, Засвирь интересн тем, что тут находится сохранившийся Троицкий костел, построенный в начале 18 века в стиле "сарматского" барокко.

Общий вид на Троицкий костел в Засвири

Рядом с костелом находятся и руины монастыря кармелитов, который был основан в 1701 году. Костел же рядом с монастырем был возведен спустя 13 лет, согласно историческим данным, в 1713-1714 годах.

Костел и монастырь кармелитов в Засвире - это единый комплекс, памятник архитектуры эпохи барокко начала 18 века, который находится под защитой государства.

Костел и монастырь кармелитов находятся под защитой государства

Рядом с примыкающим к костелу монастырским корпусом со внутренним двориком находится небольшая каменная брама. Боковые башни оформлены сдержанно, можно даже выразиться, аскетично, чего нельзя сказать о башнях главного фасада. Рядом в сторонке стоит деревянный дом, который очень напоминает плебанию, что в переводе с польского языка означает дом католического священника или священника униатской (реформаторской) церкви.

Плебания в Засвири

Между прочим, костел построен на возвышенности, которая также является памятником древней истории - тут находилось селище во времена раннего феодализма. На одном из склонов этого холма находится кладбище немецких солдат, которое сохранилось со времен Первой мировой войны. За костелом - пологий спуск, двигаясь по которому к сосновому лесу, можно выйти к озеру Свирь.

Костел в Засвири

На склоне имеются впадины диаметром от полутора до двух метров, которые размещаются правильными рядами, возможно это следы былых раскопок древнего селища или же, что тоже вполне вероятно, эти впадины - следы от окоп или блиндажей времен Первой мировой войны. Второе предположение более вероятно, поскольку тут и кладбище солдат и рельеф местности очень уж удобен для того, чтобы держать оборону.

Троицкий костел в Засвири

В материале использована информация из публикации "Народные 100 дорог. Засвирь: Троицкий костел, кладбище немецких солдат" - http://tut.by

(lang:105:be)

Па абодва бакі ад возера Свір ў Мядзельскім раёне размешчаны два пасёлкі - аднайменны з возерам Свір і Засвір, Засвір цікавы тым, што тут знаходзіцца захаваўся Траецкі касцёл, пабудаваны ў пачатку 18 стагоддзя ў стылі "сармацкага" барока.

Агульны выгляд на Траецкі касцёл у Засвір

Побач з касцёлам знаходзяцца і руіны кляштара кармелітаў, які быў заснаваны ў 1701 годзе. Касцёл жа побач з кляштарам быў узведзены праз 13 гадоў, паводле гістарычных звестак, у 1713-1714 гадах.

Касцёл і кляштар кармелітаў у Засвіры - гэта адзіны комплекс, помнік архітэктуры эпохі барока пачатку 18 стагоддзя, які знаходзіцца пад абаронай дзяржавы.

Касцёл і кляштар кармелітаў знаходзяцца пад абаронай дзяржавы

Побач з кляштарным корпусам з унутраным панадворкам, які прымыкае да касцёла, знаходзіцца невялікая мураваная брама. Бакавыя вежы аформленыя стрымана, можна нават выказацца, аскетычна, чаго нельга сказаць пра вежы галоўнага фасада. Побач у старонцы стаіць драўляны дом, які вельмі нагадвае плябанію, што ў перакладзе з польскай мовы азначае дом каталіцкага святара або святара уніяцкай (рэфарматарскай) царквы.

Плябанія ў Засвір

Між іншым, касцёл пабудаваны на ўзвышшы, якое таксама з'яўляецца помнікам старажытнай гісторыі - тут знаходзілася паселішча ў часы ранняга феадалізму. На адным са схілаў гэтага ўзгорка знаходзіцца могілки нямецкіх салдат, якія захаваліся з часоў Першай сусветнай вайны. За касцёлам - спадзісты спуск, рухаючыся па якім да сасновага лесу, можна выйсці да возера Свір.

Касцёл у Засвір

На схіле маюцца западзіны дыяметрам ад паўтары да двух метраў, якія размяшчаюцца правільнымі радамі, магчыма гэта сляды былых раскопак старажытнага паселішча або ж, што таксама цалкам верагодна, гэтыя западзіны - сляды ад акоп або бліндажоў часоў Першай сусветнай вайны. Другая здагадка больш верагодна, паколькі тут і могілкі салдат і рэльеф мясцовасці вельмі ўжо зручны для таго, каб трымаць абарону.

Траецкі касцёл у Засвір

У матэрыяле выкарыстана інфармацыя з публікацыі "Народныя 100 дарог. Засвір: Траецкі касцёл, могілкі нямецкіх салдат" - http://tut.by

(/yams-sele

Видеосюжеты

Затонувший корабль нашли на дне Нарочи

(yams-select:112)(lang:112:ru)

Нарочь, оказывается, способна удивлять не только завидными уловами. На дне озера обнаружили таинственный корабль. Его нашли водолазы-любители и скорее всего, это катер еще Российской империи, затонувший во время Первой мировой войны. Хотя это пока только предположение, дайверы-ученые пробуют раскрыть тайну столетней давности, ведь сведений о битвах Российского флота на Нарочи до сих пор не было.

Дайверы чистили озеро от мусора и обнаружили находку, которая удивляет историческое сообщество. Пока есть только фото корабля, на дне озера, примерно за 800 метров от берега судно лежит килем вверх. Длина 10 метров, ширина около 2-х метров. С такими размерами судно подходит под описание боевого катера.

(lang:112:be)

Нарач, аказваецца, здольная здзіўляць не толькі зайздроснымі уловамі. На дне возера выявілі таямнічы карабель. Яго знайшлі вадалазы-аматары і хутчэй за ўсё, гэта катэр яшчэ Расійскай імперыі, які патануў падчас Першай сусветнай вайны. Хоць гэта пакуль толькі здагадка, дайверы-навукоўцы спрабуюць раскрыць таямніцу стогадовай даўніны, бо звестак пра бітвы Расійскага флоту на Нарачы да гэтага часу не было.

Дайверы чысцілі возера ад смецця і выявілі знаходку, якая здзіўляе гістарычную супольнасць. Пакуль ёсць толькі фота карабля, на дне возера, прыкладна за 800 метраў ад берага судна ляжыць кілем ўверх. Даўжыня 10 метраў, шырыня каля 2-х метраў. З такімі памерамі судна падыходзіць пад апісанне баявога катэру.

(/yams-sele

Княгинин - Новыя падарожжы дылетанта

(yams-select:119)(lang:119:ru)

О названии деревни Княгинин, которая находится в Мядельском районе, люди рассказывают следующую историю.

Наш князь (только вот который, история умалчивает) во время своих поездок в Вильно очень любил останавливаться в этих местах, отдыхать и со временем тут уже была поставлен целый дом, из которого вырос полноценное имение, которое так и называли княжье имение (князёў маёнтак). Однажды князь ехал с княгиней и заехал в имение, а своим людям сказал, что хочет, чтобы княгине было приятно и пускай зовут имение не князьево, княгининское имение (княгінін маёнтак). Вот от белорусского "княгінін маёнтак" и пошло название этого места - Княгинин.

Впервые в летописях Княгинин упоминается в 15 веке, тогда он принадлежал нашему великому князю Александру. Поговаривают, что в те годы на небе вдруг появилась некая комета и комета эта была предвестником быстрой войны и действительно так случилось. Началась война, на нашу землю напал московский царь Иван III, который хотел присоединить наши земли к московским. Русские воеводы внезапно ворвались на наши земли, а княжество наше было к войне не подготовлено, в результате чего было очень много погибших воинов наших и было много сожжено деревень. Во время войны Княгинин был целиком уничтожен и осталось от него лишь название.

Княгинин все время принадлежал нашим великим князьям, которые после войны очень быстро отстроили свое имение. В 16 веке наш великий князь Жигимонт I решает Княгинин отдать и дарит его шляхтичу Слизню, видно за особые заслуги перед Отечеством. Что происходило тут при Слизню, как жил Княгинин в те времена - об этом, к сожалению, не осталось никаких упоминаний.

После хозяином Княгинина был шляхтич Радевич о котором известно, что при нем в Княгиние была построена церковь. Церковь была униатской, причина была простая: московские князья постоянно пытались присоединить наши земли к своим, что не нравилось нашим князьям и заставило объединиться с Польскими. Польша была католической и московские князья начали обвинять нашего князя в том, что на белорусских землях притесняется православие. Принято было следующее решение, князья собрались в Бресте в 1596 году и сообщили о создании унии, что с латинского языка можно перевести как "объединение".

Православные сохраняли все свои обряды, но подчинялись Папе Римскому. Уния, если можно так выразиться, это была самая что ни есть настоящая белорусская вера и униатами очень скоро стали почти все белорусы, потому что богослужения шли в храмах на белорусском языке, издавались белорусские книги, по которым учились дети при церквях и монастырях. Уния очень быстро охватила почти всю Беларусь. И белорусская шляхта строила на территории Беларуси именно униатские церкви.

(lang:119:be)

Аб назве вёскі Княгінін, якая знаходзіцца ў Мядзельскім раёне, людзі распавядаюць наступную гісторыю.

Наш князь (толькі вось які, гісторыя замоўчвае) падчас сваіх падарожжаў у Вільню вельмі любіў спыняцца ў гэтых месцах, адпачываць і з часам тут ужо быў пастаўлены цэлы дом, з якога вырас паўнавартасны маёнтак, які так і называлі князі маёнтак (князеў маёнтак) . Аднойчы князь ехаў з княгіняй і заехаў у маёнтак, а сваім людзям сказаў, што хоча, каб княгіні было прыемна і няхай клічуць маёнтак ня князім, княгінінскім маёнткам (Княгінін маёнтак). Вось ад беларускага "княгінін маёнтак" і пайшла назва гэтага месца - Княгінін.

Упершыню ў летапісах Княгінін згадваецца ў 15 стагоддзі, тады ён належаў нашаму вялікаму князю Аляксандру. Пагаворваюць, што ў тыя гады на небе раптам з'явілася нейкая камета і камета гэтая была прадвеснікам хуткай вайны і сапраўды так здарылася. Пачалася вайна, на нашу зямлю напаў маскоўскі цар Іван III, які хацеў далучыць нашы землі да маскоўскіх. Рускія ваяводы раптоўна ўварваліся на нашы землі, а княства наша было да вайны не падрыхтавана, у выніку чаго было вельмі шмат загінуўшых воінаў нашых і было шмат спалена вёсак. У час вайны Княгінін быў цалкам знішчаны і засталася ад яго толькі назва.

Княгінін ўвесь час належаў нашым вялікім князям, якія пасля вайны вельмі хутка адбудавалі свой маёнтак. У 16 стагоддзі наш вялікі князь Жыгімонт I вырашае Княгінін аддаць і дорыць яго шляхцічу смаўжоў, відаць за асаблівыя заслугі перад Айчынай. Што адбывалася тут пры Слізню, як жыў Княгініне ў тыя часы - пра гэта, на жаль, не засталося ніякіх згадак.

Пасля гаспадаром Княгініна быў шляхціц Радзевіч аб якім вядома, што пры ім у Княгініне была пабудавана царква. Царква была ўніяцкай, прычына была простая: маскоўскія князі пастаянна спрабавалі далучыць нашы землі да сваіх, што не падабалася нашым князям і прымусіла аб'яднацца з Польскімі. Польшча была каталіцкай і маскоўскія князі пачалі вінаваціць нашага князя ў тым, што на беларускіх землях ўціскаецца праваслаўе. Прынята было наступнае рашэнне, князі сабраліся ў Брэсце ў 1596 годзе і паведамілі аб стварэнні уніі, што з лацінскай мовы можна перавесці як "аб'яднанне".

Праваслаўныя захавалі ўсе свае абрады, але падпарадкоўваліся Папе Рымскаму. Унія, калі можна так выказацца, гэта была самая што ні ёсць сапраўдная беларуская вера і уніятамі вельмі хутка сталі амаль усе беларусы, таму што набажэнствы ішлі ў храмах на беларускай мове, выдаваліся беларускія кнігі, па якіх вучыліся дзеці пры цэрквах і манастырах. Унія вельмі хутка ахапіла амаль усю Беларусь. І беларуская шляхта будавала на тэрыторыі Беларусі менавіта уніяцкія цэрквы.

(/yams-sele

Госпрограмма Замки Беларуси - место Мядельского замка обустроят?

(yams-select:126)(lang:126:ru)

Когда-то Беларусь называли краем замков - на нашей территории в разные времена возводилось более 150 фортификационных архитектурных сооружений. К сожалению, до сегодняшнего дня дожили единицы. Десятки требуют безотлагательнейшей консервации - ну они просто разрушаются на глазах. Десятки требуют вдумчивой, кропотливой реставрационной работы, ну а некоторые еще скрыты от наших взоров.

Благодаря инициативе Министерства культуры появилась государственная программа "Замки Беларуси". Реконструкция или новодел? Еще один музей или все-таки памятник архитектуры, который сможет найти место в нашей жизни?

Беларусь - страна удивительных замков. На протяжении веков замки неоднократно перестраивались, менялось их назначение, а некоторые из них, к сожалению, были разрушены в ходе многочисленных войн. Сегодня государство с особым вниманием относится к уцелевшим сооружениям и их руинам. Постановлением Совета Министров Республики Беларусь от 6 января 2011 года была утверждена государственная программа "Замки Беларуси", рассчитанная на период с 2012-го по 2018-й гг. Ее цель - создание благоприятных условий для сохранения, восстановления и рационального использования объектов историко-культурного наследия, развитие внутреннего и въездного туризма.

На реализацию госпрограммы выделено более 131 млрд рублей. В рамках проекта будут восстановлены 38 замков, дворцов и замчищ.

На 7 памятниках архитектуры, которые наиболее сохранились, с учетом имеющихся документальных свидетельств об их архитектурных особенностях, уже проводятся реставрационно-восстановительные работы. К таким комплексам относятся: Каменецкая вежа в городе Каменец, Дворцовый комплекс в городском поселке Ружаны Пружанского района, Старый замок в Гродно, Замок в Лиде, Замковый комплекс в городском поселке Мир Кореличского района, Замок в городском поселке Любча Новогрудского района, Дворцово-парковый ансамбль в Несвиже.

Еще 7 замков, которые сохранились частично, консервируют, а именно: замки в Новогрудке, деревнях Крева Сморгонского района, Гольшаны Ошмянского района, Тельман Брагинского района, в Быхове. В некоторых из этих объектов будет возможно размещение музейной экспозиции. На 19 объектах просто предусмотрено благоустройство территории, это те памятники, которые сохранились в толще земли, а на поверхности не осталось никаких остатков. Среди них городище в Заславли, Логойске, Мяделе (некогда мощный и укрепленный древний замок в Мяделе) и другие. Отдельно хотелось бы заострить внимание на замке в Мяделе, ведь это уникальный объект, который к сожалению, не дожил до наших времен...Если бы история распорядилась по-другому, возможно, он был бы на одном уровне с Мирским и другими уцелевшими замками Беларуси. Здесь работы будут выполняться с использованием археологических данных, чтобы эти территории не застраивались, а могли использоваться в познавательных целях.

И наконец, на 5 памятниках археологии: городищах в Турове, деревне Милоград Речицкого района, замке в Глусске, замчищах в деревне Рижковичи Шкловского района и городе Минске планируются провести работы по музеефикации.

Архитектурные памятники - то немногое, что осталось от предков и наша главная задача - сохранить это бесценное наследие.

(lang:126:be)

Некалі Беларусь называлі краем замкаў - на нашай тэрыторыі ў розныя часы ўзводзілася больш за 150 фартыфікацыйных архітэктурных збудаванняў. На жаль, да сённяшняга дня дажылі адзінкі. Дзесяткі патрабуюць неадкладных кансервацый - яны проста руйнуюцца на вачах. Дзесяткі патрабуюць удумлівай, карпатлівай рэстаўрацыйнай працы, ну а некаторыя яшчэ схаваныя ад нашых позіркаў.

Дзякуючы ініцыятыве Міністэрства культуры з'явілася дзяржаўная праграма "Замкі Беларусі". Рэканструкцыя ці навабуд? Яшчэ адзін музей ці ўсё ж такі помнік архітэктуры, які зможа знайсці месца ў нашым жыцці?

Беларусь - краіна дзіўных замкаў. На працягу стагоддзяў замкі неаднаразова перабудоўваліся, змянялася іх прызначэнне, а некаторыя з іх, на жаль, былі разбураны падчас шматлікіх войнаў. Сёння дзяржава з асаблівай увагай ставіцца да тых, збудаванняў, што засталіся і іх руінаў. Пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 6 студзеня 2011 года была зацверджана дзяржаўная праграма "Замкі Беларусі", разлічаная на перыяд з 2012-га па 2018-ы гг. Яе мэта - стварэнне спрыяльных умоў для захавання, аднаўлення і рацыянальнага выкарыстання аб'ектаў гісторыка-культурнай спадчыны, развіццё ўнутранага і ўязнога турызму.

На рэалізацыю дзяржпраграмы выдзелена больш за 131 млрд рублёў. У рамках праекта будуць адноўлены 38 замкаў, палацаў і замчышчаў.

На 7 помніках архітэктуры, якія найбольш захаваліся, з улікам наяўных дакументальных сведчанняў аб іх архітэктурных асаблівасцях, ужо праводзяцца рэстаўрацыйна-аднаўленчыя работы. Да такіх комплексаў адносяцца: Камянецкая вежа ў горадзе Камянец, Палацавы комплекс у гарадскім пасёлку Ружаны Пружанскага раёна, Стары замак у Гродне, Замак у Лідзе, Замкавы комплекс у гарадскім пасёлку Мір Карэліцкага раёна, Замак у гарадскім пасёлку Любча Навагрудскага раёна, Палацава-паркавы ансамбль у Нясвіжы.

Яшчэ 7 замкаў, якія захаваліся часткова, кансервуюць, а менавіта: замкі ў Навагрудку, вёсках Крэва Смаргонскага раёна, Гальшаны Ашмянскага раёна, Тэльман Брагінскага раёна, у Быхаве. У некаторых з гэтых аб'ектаў будзе магчыма размяшчэнне музейнай экспазіцыі. На 19 аб'ектах проста прадугледжана добраўпарадкаванне тэрыторыі, гэта тыя помнікі, якія захаваліся ў тоўшчы зямлі, а на паверхні не засталося ніякіх рэшткаў. Сярод іх гарадзішчы ў Заслаўі, Лагойску, Мядзелі (некалі магутны і ўмацаваны старажытны замак у Мядзелі) і іншыя. Асобна хацелася б засяродзіць увагу на замку ў Мядзелі, бо гэта унікальны аб'ект, які на жаль, не дажыў да нашых часоў ... Калі б гісторыя распарадзілася па-іншаму, магчыма, ён быў бы на адным узроўні з Мірскім і іншымі уцалелыми замкамі Беларусі. Тут работы будуць выконвацца з выкарыстаннем археалагічных дадзеных, каб гэтыя тэрыторыі не забудоўваліся, а маглі выкарыстоўвацца ў пазнавальных мэтах.

І нарэшце, на 5 помніках археалогіі: гарадзішчы ў Тураве, вёсцы Мілаград Рэчыцкага раёна, замку ў Глуску, замчышчы ў вёсцы Рыжковічы Шклоўскага раёна і горадзе Мінску плануюцца правесці работы па музеефікацыі.

Архітэктурныя помнікі - тое нямногае, што засталося ад продкаў і наша галоўная задача - захаваць гэтую бясцэнную спадчыну.

(/yams-sele

Информация

Городской стадион

(yams-select:133)(lang:133:ru)

Городской стадион в Мяделе расположен через дорогу от пляжа озера Мястро. Большую часть территории занимает футбольное поле, на которое по вечерам приходят погонять мяч молодые ребята. Городской стадион - место проведения занятий физкультуры средней школы №1.

На поле стадиона проводятся футбольные матчи районных соревнований. Беговая дорожка устлана резиновыми матами, которые, мягко говоря, уже требуют замены, а местами и вовсе отсутствуют. Трибуны были отремонтированы и покрашены к проведению в Мяделе Республиканского экологического форума в 2006-м году.

Городской стадион в городе Мядель

Также на стадионе имеется теннисный корт с асфальтированным покрытием, баскетбольная площадка, турники. Хочется верить, что вторую жизнь вдохнет в городской стадион строящийся недалеко ФОК - Физкультурно-оздоровительный комплекс.

Городской стадион Мяделя

На городском стадионе по вечерам собираются компании мядельских парней и девушек, чтобы скоротать время, те же, кто ведет активный и здоровый образ жизни - накручивает круги по стадиону...

Про мядельский стадион можно сказать, что он является одним из место времяпровождения молодежи, возможно, вторым по популярности, после городского амфитеатра.

(lang:133:be)

Гарадскі стадыён у Мядзелі размешчаны праз дарогу ад пляжу возера Мястра. Вялікую частку тэрыторыі займае футбольнае поле, на якое па вечарах прыходзяць паганяць мяч маладыя хлопцы. Гарадскі стадыён - месца правядзення заняткаў па фізічнай культуры сярэдняй школы № 1.

На полі стадыёна праводзяцца футбольныя матчы раённых спаборніцтваў. Бегавая дарожка ўсланая гумовымі мацюкамі, якія, мякка кажучы, ужо патрабуюць замены, а месцамі і зусім адсутнічаюць. Трыбуны былі адрамантаваны і пафарбаваны да правядзення ў Мядзелі Рэспубліканскага экалагічнага форуму ў 2006-м годзе.

Гарадскі стадыён у горадзе Мядзел

Таксама на стадыёне маецца тэнісны корт з асфальтаваным пакрыццём, баскетбольная пляцоўка, турнікі. Хочацца верыць, што другое жыццё ўдыхне ў гарадскі стадыён ФАК - Фізкультурна-аздараўленчы комплекс, які будуецца непадалёк.

Гарадскі стадыён Мядзела

На гарадскім стадыёне па вечарах збіраюцца кампаніі Мядзельскага хлопцаў і дзяўчат, каб прабавіць час, тыя ж, хто вядзе актыўны і здаровы лад жыцця - накручвае кругі па стадыёне ...

Пра Мядзельскі стадыён можна сказаць, што ён з'яўляецца адным з месцаў правядзення часу моладзі, магчыма, другім па папулярнасці, пасля гарадскога амфітэатра.

(/yams-sele

Остров Замок

(yams-select:140)(lang:140:ru)

Местонахождение Мяделя в древности относят не к северо-восточному берегу озера Мястро, а к берегам одноименного озера, которое находится на севере Мядельского района.

Поселения жителей того времени находились как на берегу озера, так и на островах. Озеро существенно влияло на жизнь населения в древности. В мирное время оно было источником добычи пищи, а во время вражеской опасности жители Древнего Мяделя скрывались на острове Замок, который, кроме искусственных оборонительных сооружений, был закрыт со всех сторон озером. Благодаря умелому использованию природных особенностей местности, здешние жители чувствовали себя здесь надежно защищенными.

Три острова на озере Мядель составляют общий комплекс оборонительных сооружений. Самый больший из них по площади имеет название Замок, которое ярко указывает на существование здесь когда-то какой-оборонительной постройки. К северо-востоку от него находится другой остров с названием Городок. Название также свидетельствует о существовании здесь ранее поселение. Третий остров получил название Уклейно (Куклеева).

Впервые поселения на островах озера Мядель исследовали в 1934 г - А. Цэгак-Голубович и В. Галубович. Затем в 1956 г - Л. В. Алексеев, в 1981 г - М. А. Ткачев, в 1985 г - Я. Г. Зверюга.

Главным укрепленным поселений скорее всего являлось городище на острове Замок. Площадка имеет овальную форму размером 52 х 70 м. С северо-западной стороны площадку огибает ров, который имеет высоту до 20 м и глубину около 5 м. Также это оборонительное сооружение было укреплено валом в высоту до 5 м, составленным в основном из глины. Валовые склоны были обложены камнями больших размеров. Вал проходил с той стороны, где остров ближе подступал к берегу и выполнял функцию дополняющей охраны поселения. Со стороны же озера вала не было.

В оборонительный комплекс городища входили и деревянные стены, которые находились на вершине вала. Они надежно закрывали площадку от прямого попадания стрел противника. Все главные постройки находились за стенами городища и также были сделаны из дерева.

Культурный слой городища достигает 2,43 м. Но несмотря на значительную толщину слабо насыщен находками. Слой состоит из трех основных горизонтов:

Верхний - серого цвета, насыщенный мелкими камешками, кусками обмазки, углем, костями птиц, рыб, дикой и домашних животных.
Средний - состоит из беловатой, красной, а под ним гумусованой серой глины.
Самый низкий горизонт имеет черный цвет, удерживает материалы X-XIII вв.

Остров Замок на озере Мядель - место нахождения древнего Мяделя

Кроме городища на острове Замок существовало еще и селище. В отличие от городища, которое было обнесено деревянными стенами, селище - это неукрепленные поселения жителей. Оно найдено и исследовано в 1981 году М. А. Ткачевым. Находится у самого подножия городища. Площадь его составляет 1,5 га. Селище состояло из жилых и хозяйственных построек, все они были деревянными. Культурный слой здесь меньше чем в городище и составляет 0,6-0,7 м.

По раскопкам городища и селища в 1981 обнаружены следы трех пожаров, которые на протяжении XII-XV вв. уничтожали деревянные укреплении поселения. Найдено много опаленных остатков деревянных конструкций. На сегодняшний день поселения на острове Замок озера Мядель остаются исследованными только частично: 20 м² в городище и 20 м² на поселении.

А.В. Савостьян

(lang:140:be)

Месцазнаходжанне Мядзела ў старажытнасці адносяць не да паўночна-ўсходняга берага возера Мястра, а да берагоў аднайменнага возера, якое знаходзіцца на поўначы Мядзельскага раёна.

Паселішчы жыхароў таго часу знаходзіліся як на беразе возера, так і на астравах. Возера істотна ўплывала на жыццё насельніцтва ў старажытнасці. У мірны час яно было крыніцай здабычы ежы, а падчас варожай небяспекі жыхары Старажытнага Мядзела хаваліся на востраве Замак, які, акрамя штучных абарончых збудаванняў, быў зачынены з усіх бакоў возерам. Дзякуючы ўмеламу выкарыстанню прыродных асаблівасцей мясцовасці, тутэйшыя жыхары адчувалі сябе тут надзейна абароненымі.

Тры вастравы на возеры Мядзел складаюць агульны комплекс абарончых збудаванняў. Самы большы з іх па плошчы мае назву Замак, якая ярка паказвае на існаванне тут калісьці якойсьці абарончай пабудовы. На паўночны-ўсход ад яго знаходзіцца другі востраў з назвай Гарадок. Назва таксама сведчыць аб існаванні тут раней паселішча. Трэці востраў атрымаў назву Уклейна (Куклеева).

Упершыню паселішча на вастравах возера Мядзел даследавалі ў 1934 г - А. Цэгак-Галубовіч і У. Галубовіч. Затым у 1956 г - Л. В. Аляксееў, у 1981 г - М. А. Ткачоў, у 1985 г - Я. Г. Звяруга.

Галоўным ўмацаваным паселішчаў хутчэй за ўсё з'яўлялася гарадзішча на востраве Замак. Пляцоўка мае авальную форму памерам 52 х 70 м. З паўночна-заходняга боку пляцоўку абгінае роў, які мае вышыню да 20 м і глыбіню каля 5 м. Таксама гэта абарончае збудаванне было ўмацавана валам у вышыню да 5 м, складзенымі ў асноўным з гліны. Валавыя схілы былі абкладзены камянямі вялікіх памераў. Вал праходзіў з таго боку, дзе востраў бліжэй падступаў да берага і выконваў функцыю дапаўняльнай аховы паселішча. З боку ж возера вала не было.

У абарончы комплекс гарадзішча ўваходзілі і драўляныя сцены, якія знаходзіліся на вяршыні вала. Яны надзейна закрывалі пляцоўку ад прамога траплення стрэл праціўніка. Усе галоўныя пабудовы знаходзіліся за сценамі гарадзішча і таксама былі зробленыя з дрэва.

Культурны пласт гарадзішча дасягае 2,43 м. Але нягледзячы на значную таўшчыню слаба насычаны знаходкамі. Пласт складаецца з трох асноўных гарызонтаў:

Верхні - шэрага колеру, насычаны дробнымі каменьчыкамі, кавалкамі абмазкі, вуглём, косткамі птушак, рыб, дзікай і хатніх жывёл.
Сярэдні - складаецца з бялёсай, чырвонай, а пад ім гумусованой шэрай гліны.
Самы нізкі гарызонт мае чорны колер, утрымлівае матэрыялы X-XIII стст.

Востраў Замак на возеры Мядзел - месца знаходжання старажытнага Мядзела.

Акрамя гарадзішча на востраве Замак існавала яшчэ і паселішча. У адрозненне ад гарадзішча, якое было абнесена драўлянымі сценамі, паселішча - гэта неўмацаваныя месца жыцця людзей. Яно знойдзена і даследавана ў 1981 годзе М. А. Ткачовым. Знаходзіцца каля самага падножжа гарадзішча. Плошча яго складае 1,5 га. Селішча складалася з жылых і гаспадарчых пабудоў, усе яны былі драўлянымі. Культурны пласт тут менш чым у гаразішчы і складае 0,6-0,7 м.

Па раскопках гарадзішча і паселішча ў 1981 выяўленыя сляды трох пажараў, якія на працягу XII-XV стст. знішчалі драўляныя ўмацаванні паселішча. Знойдзена шмат апаленых рэшткаў драўляных канструкцый. На сённяшні дзень паселішчы на востраве Замак возера Мядзел застаюцца даследаванымі толькі часткова: 20 м² у гарадзішча і 20 м² на селішчы.

А.В. Савасцьян

(/yams-select

Городской Дом культуры

(yams-select:147)(lang:147:ru)

Мядельский городской дом культуры расположен в самом центре города Мядель. Здание ГДК имеет стандартную планировку, такого же типа здания ГДК находятся и в других поселках и городах: Островец, Кривичи и др.

Адрес: г. Мядель, пл. Шаранговича, 6

В здании ГДК находится кинозал, который также при необходимости используется и для проведения концертов, конкурсов, смотров.

Рядом с помещением кинозала находится помещение, где проводятся дискотеки.

Городской дом культуры в городе Мядель

(lang:147:be)

Мядзельскі гарадскі дом культуры размешчаны ў самым цэнтры горада Мядзел. Будынак ГДК мае стандартную планіроўку, такога ж тыпу будынка ГДК знаходзяцца і ў іншых пасёлках і гарадах: Астравец, Крывічы і інш.

Адрас: г. Мядзел, пл. Шаранговіча, 6

У будынку ГДК знаходзіцца кіназала, якая таксама пры неабходнасці выкарыстоўваецца і для правядзення канцэртаў, конкурсаў, аглядаў.

Побач з памяшканнем кіназалы знаходзіцца памяшканне, дзе праводзяцца дыскатэкі.

Гарадскі дом культуры ў горадзе Мядзел

(/yams-select